Askerlik Şubesi (Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü), Gülbaharhatun Mahallesi'nde, Kalcıoğlu Sokak üzerinde yer almaktadır. Üzerindeki kitabesine göre 1900 yılında eğitim kurumu olarak kurulmuştur. Trabzon’da kız öğrenciler için açılmış bu ortaokul seviyesindeki mektep, sonraki yıllarda Askerlik Şubesi ve son olarak Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü olarak kullanılmıştır. Mimari özellikleri incelendiğinde, Neoklasik üslupla yapılan yapının, üç katlı ve kâgir yığma sistemde inşa edildiği görülmektedir. İşlev değişiklikleri sırasında iç mekânın çoğu kısmı değiştirilmiş olsa da merdiven ve tavanların ahşap işçiliği korunmuştur. Yapı, günümüzde halen Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü işlevi ile kullanılmaktadır.

Gülbaharhatun Mahallesi'nde, Kalcıoğlu Sokak'ın güney köşe başında yer alan yapı, üzerindeki kitabesine göre II. Abdülhamid Döneminde (1876-1908), 1900 yılında tamamlanmıştır. Aslında Trabzon’da İnas Rüştiyesi’nin 1308 H/1890 M yılında Hacı Kasım Mahallesi’nde açıldığı ve öğrenci sayısının 70 olduğu arşiv belgeleri ile sabittir. Ancak bu mektep bağımsız bir rüştiye değil iptidai mektebinin bir devamı olarak eğitim-öğretim vermekteydi. Mevcut binanın bağımsız bir rüştiye mektebi olarak kurulması neticesinde buraya taşınan Trabzon İnas Rüştiyesi 1912 yılına kadar burada eğitim faaliyetlerini sürdürmüştür. 1912 yılında İnas mektebinin kapatılması üzerine binaya Trabzon Erkek Rüştiyesi taşınmıştır. Rus İşgaline kadar devam eden eğitim faaliyetleri işgal yıllarında kesilmiştir. 1916’daki Rus işgali sırasında hastane olarak kullanılan bina, işgal sonrasında kısa bir süre boş kalmıştır. Daha sonra Erkek Rüştiye Mektebi olarak kullanılmaya devam eden yapı Cumhuriyet Dönemi sonrasında, önce Askerlik Şubesi daha sonra da Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü olarak kullanılmıştır. Günümüzde halen bu işlevine devam etmektedir.    

Kuzey yönünde büyükçe bir bahçesi olan bu kamu yapısı, bodrum üzerine üç katlı, kesme ve moloz taş işçiliği ile yığma usulünde inşa edilmiştir. Bahçe ile birlikte kuzey-güney istikametinde uzanan düzgün bir dikdörtgen alan üzerine kurulmuştur. Bahçenin kuzey yönünde olduğu düşünülen müştemilat kısmı, günümüze gelememiştir. Mektebin ana girişi kuzeydeki bahçenin doğu kenarında sokağa açılan anıtsal kapı ile sağlanmaktadır. Asıl bina, güney kısımda kareye yakın kuzey-güney yönlü dikdörtgen bir alan üzerine oturmaktadır. Bu yapıya Kalcıoğlu Sokağı'nda ve bahçeden erişilen batı yöndeki büyük kapılar ile girilmektedir. Neoklasik sanat üslubu ile inşa edilen mektebin zemin katı, idari, hizmet ve ihtiyaç birimleri ile büyükçe bir çok amaçlı salondan ibarettir. Doğuda ileri taşırılan giriş çıkması, fevkani bir düzenleme göstermektedir. Giriş kapısı ile yapının iç sofası işlevi gören büyük salonuna girilmektedir. Salonun doğusunda üst katlara çıkılan iki kollu orta sahanlıklı düz merdiven yer almaktadır. Salonun batı kısmındaki giriş kapısı önünde ise danışma ve ikinci bir kapı paneli bulunmaktadır. Salonun kuzeyinde, yapının bu kenarını boydan boya kaplayan uzunca bir salon yer almaktadır. Salonun kuzeyinde ise ara koridorlardan erişilen üç bağımsız oda yer almaktadır. Üst katlar ise orta sofalı plan düzenindedir. Ortada küçültülen salonun doğusunda merdiven dairesi, batısında da bölünmüş ıslak zeminli mekânlar yer alır. Bu orta bölümün kuzey ve güneyini kaplayan her iki yanında ikişer bağımsız sınıf ile üst katların planı tamamlanmıştır. 

Mektebin doğuya bakan ön cephesi, yatayda zemin kat silmesi ile saçak kornişi arasında iki, dikeyde ise dört taşıyıcı yivli sütun ile üç bölüme ayrılmıştır. Zemin katın ileri taşırılan giriş çıkması, cephenin kütlesel hareket odağıdır. Yanda iki iyon sütuna taşıttırılan giriş çıkmasının ortasındaki giriş kapısı da her iki yanındaki birer pencere de belirginleştirilmiş taş söveli, basık kemerli ve simetrik esaslıdır. Zemin katın her iki yanındaki üçer pencere düzeni de simetrik esaslı ve belirginleştirilmiş taş sövelidir. Kademeli zemin kat kornişi yapının bütün cephelerini dolaşmaktadır. Üst katlar, birbirinin tekrarı olan ortada iki yanlarda da üçer pencere düzeni ile dikey bölümlüdür. Kademeli biçimleriyle dışa taşırılan üçgen alınlıklı bu üst kat pencereleri, Neoklasik üslubun klasik döneme göndermelerinin birer örneğidir. Dışa uzatılan saçağın oturduğu kademeli korniş cephenin üst sınırını biçimlendirmektedir. Eğimli çatı örtüsü, kiremit kaplamalıdır. 

İşlev değişiklikleri sırasında iç mekânın çoğu kısmı değiştirilmiş olsa da merdiven ve tavanların ahşap işçiliği korunmuştur.                

Yapının kuzey yönündeki büyük bahçesinin İskeleboz Deresi'ne bakan doğu yönündeki anıtsal kapı girişi, dönemin yapıları için standartlaşan bir tasarım göstermektedir. En içte yivlenmiş yuvarlak kemerli bir açıklığa sahip olan kapının iki yanında kürsü biçimli kaideler üzerine oturan kompozit başlıklı yuvarlak kesitli sütünceler yer almaktadır. En dışta örme ayaklarla sınırlandırılan kesme taş kapı, taşıyıcı kaideleri, kemer üzengi çizgisi ve taş altı çizgisinde olmak üzere üç yatay sileyle dört bölüme ayrılmıştır. En altta sütun kaidelerinin ince dikdörtgen profillerle oluşturulan tablaları dışında sade bırakılan bölümün üzerindeki ikinci yatay bölmede de ana biçimlerin dışında süsleme yoktur. Üzengi çizgisi ile başlayan bir üst bölümde kapının yivli yuvarlak kemeri dışında kilit taşında kabartma tekniği ile üst üste bindirilmiş bir lotus motifi işlenmiştir. Yine bu bölümde sütun başlıklarında, klasik dönem tapınaklarında gördüğümüz yumurta dizini ve “C” “S” kıvrımlı bitkisel bezemeler plastik etkilidir. Kapının en üstteki yarım oval taç bölümü ortasında Sultan Abdülhamid'in tuğrası, tarihle birlikte bir madalyonun içene işlenmiştir. Oval tacın alt bölümle birleştiği uç kısımlarındaki volütlü (bezeme) ters ve düz “C” motifleri barok etkilerinin yansımalarıdır. Tacın tepeliğine ise taş küre biçiminde bir sembolik gönderme motifi yerleştirilmiştir.