Numune-i Edeb Mektebi, Esentepe Mahallesinde (Arafilboy), Kudreddin Camii'nin altında yer almaktadır. 1898 yılında, eskiden var olan Ayafiliboy Sıbyan Mektebi'nin onarılması neticesinde kurulmuştur. Mektep 1909 yılında tamamen yıkılarak aynı adla yeniden yapılmıştır. Geç Osmanlı dönemi kamu yapılarının tipik planı ile inşa edilmiştir. 1928-1929 eğitim öğretim yılında adı Tevfik Bey Mektebi, 1947 yılında da Tevfik Bey İlkokulu olarak değiştirilmiş ve günümüzde aynı adla anasınıfı olarak alanında hizmet vermeye devam etmektedir.

Çömlekçi Mahallesinde Osmanlı Dönemi yapılaşmasının bir kolunu da eğitim müesseseleri oluşturmaktadır. Bu eğitim kurumlarının ilki, 1898 yılında Trabzon Maarif Müdürlüğü’ne tayin edilen Mehmet Tevfik Bey’in (Esbak) gayretleri ile eskiden var olan Ayafilboy Sıbyan Mektebi’nin onarılması neticesinde Numune-i Edeb Mektebi adıyla Kudrettin Camii kuzeyinde açılmıştır. Mektep 1909 yılında tamamen yıkılarak aynı adla yeniden yapılmıştır. 1928-1929 eğitim öğretim yılında adı Tevfik Bey Mektebi, 1947 yılında da Tevfik Bey İlkokulu olarak değiştirilmiş ve günümüzde aynı adla anasınıfı olarak alanında hizmet vermeye devam etmektedir. Geç Osmanlı dönemi kamu yapılarının tipik planı ile inşa edilen mektep, küçük boyutlu, bodrum üzeri iki katlı yapısı ve düzgün kesme taş malzemeli cepheleri ile ebniye nizamnamesi şartnamesi inşa tekniklerini yansıtmaktadır.

Kitabe:

Mektebin ana giriş kapısının sağ tarafına yerleştirilen taş kitabe, dört cetvelle beş satıra bölünmüş ve her satıra yan yana gelecek şekilde bir beyit hakkedilmiştir. Sülüs hatla yazılan kitabenin son satırında tarih düşülmüştür. 

Okunuşu:

Köhne bir mektebi hedman yeniden inşaya

Ayafilboylular amed-i gayret idi hep.

Subh-i pür neşe-i hürriyet edince işrak

Geldi bir tarz-ı muş’aşada husule matlab.

Birleşüb yıktırılup gayri olundu ihya

Yeniden himmet-i yaranla şu bünyan-ı edeb.

Sende ikmaline Cudi atıyor bir tarih

Zanehullah bu ne dil-cu ve ne şirin mekteb.

1327

Anlamı: 

Köhne bir mektebi yıkarak yeniden inşa etmeye

Arafilboylular bütün gayretlerini ortaya koydu.

Neşe dolu hürriyet sabahında

Şaşaalı bir şekilde maksat hasıl oldu.

Birleşerek bu bina yıktırılıp

Dostların yardımıyla yeniden inşa edildi.

Sen de tamamlanmasına bir tarih atıver ey Cudi

Allah onu zenginleştirsin bu ne güzel ve ne gönül alıcı bir mektep.

1909