Burcun Genel Görüntüsü
Zağnos Burcu ve Çevresi
Doğu Yönden Zağnos Burcu
Burcun Genel Görüntüsü
Zağnos Burcu, Ortahisar Mahallesi'nde, Atapark içerisinde yer alan bir savunma yapısıdır. Osmanlı Dönemi'nin Trabzon’daki klasik yapı örneklerinden biridir. üzgün çokgen biçimde bir plan üzerine dört katlı olarak yapılan burcun kaleye denizden çıkarma yaparak gelecek olan saldırıları bertaraf etmesi amaçlanmıştır. Yapı, onarım ile bazı değişiklikler geçirmiş olsa da, halen Osmanlı inşa tekniklerini üzerinde barındırmaktadır. Burcun zindanı kütüphaneye çevrilerek hizmete açılmıştır.
Haritada Bul
Yapı, Ortahisar Mahallesi’nde, Atapark’ın kuzey doğusunda yer almaktadır. Eski Trabzon yerleşimini çevreleyen şehir surlarının batı kısmında inşa edilmiştir. Komnenos Krallığı Döneminde II. Alexios zamanında (1297-1330) inşa edilen burcun tamamına yakını Osmanlı Dönemi'nde yenilenmiştir. Düzgün çokgen biçimde bir plan üzerine dört katlı olarak yapılan burcun kaleye denizden çıkarma yaparak gelecek olan saldırıları bertaraf etmesi amaçlanmıştır.
Doğu cephesinde Abdullah Paşa Çeşmesi bulunmaktadır. Kuzey cephesinden surlarla bitişik nizamda olan burç, kaba yonu taş malzeme ile yığma yapım sisteminde inşa edilmiştir. Doğu-batı düzlemde dikdörtgen planlı olan burç; zemin kat, iki normal kat ve bir de asma kattan ibarettir. İçten sivri tonuzla örtülen burcun dıştan üst örtüsü düz çatı biçimindedir. Sur duvarının ana giriş kapılarından birinin güneyindeki burcun kapısı kuzeydoğu taraftadır. Dört basamaklı taş merdiven ile erişilen giriş kapısı, yuvarlak kemerlidir. Burcun yenilenen den-danları, esas yapıda daha sağlam bir yapıda olmalıdır. Beden duvarlarında dışa açılan mazgallarla aydınlatılan iç mekânların savunma yapısı gereğince loş durumu, güvenliğin öncelenmesi amacına yöneliktir.
Söylence:
1320’li yıllarda, Komnenos Krallığı’nı, Sinop’taki “Büyük Türk Amirali” adı ile bilinen komutanın emrindeki leventler muhasara etmişler ve büyük zayiatlar vermişlerdir. II. Elexios Komnenos 1324 yılında bu duruma karşı şehrin batı mahallelerini ve kale ile kıyı arasındaki alanı korumak için surlar yaptırmıştır. 1324 yılında yapılan bu surların kayıtlı olduğu iki kitabe günümüzde mevcuttur.
