Günümüze ulaşamayan Taksim Su Maksemi, Meydan Park'ın doğu kısmında, Taksim Meydanı olarak bilinen yerde bulunmaktaydı. 18. yüzyılın ilk yarısında yapılan maksem, su taksimatından ötürü bulunduğu alana da adını vermiştir. Batı duvarına bitişik olarak yapılan Abdullah Paşa Çeşmesi, Zağnos Burcuna taşınmıştır.
Haritada Bul
Oldukça uzun bir süre Çömlekçi Mahallesi sınırları içerisinde kalan Taksim Meydanı ve buradaki “Taksim Maksemi” de mahallenin çok kültürlü kimliğinin ögelerinden biri olarak değerlendirilmelidir. Buradaki meydana ismini veren (İstanbul’daki örneğinin benzeri olarak) yapı, kanallarla taşınan suyun depolandığı ve taksim edildiği su yapısıdır. Maksemin ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. Ancak 1859 tarihli Meclis-i Vala ve Meclis-i Tanzimat kararlarında[1] aynı yıl Erzurum’da meydana gelen yıkıcı deprem için Trabzon halkından toplanan bağışların bir kısmının Değirmendere su yolları için tahsis edildiği bilgisinden yola çıkarak su makseminin tarihlendirilmesi yapılabilir. Ayrıca Taksim Su Maksemi'nin batı duvarına bitişik olarak sonradan yapıldığı değerlendirilen Abdullah Paşa Çeşmesi[2] kitabesinde geçen 1844 yılı nedeniyle su makseminin bu yıllarda yapılmış olabileceği anlaşılmaktadır.
[1] BOA.İ.MVL. D.nr. 441, G nr. 19602, V. nr. 1-7 numaralı arşiv belgesinde 1859 yılı Erzurum depremi sonrasında Erzurum Valisi Arif Paşa’nın talebi üzerine Trabzon Vilayet Meclisi’nin aldığı karar neticesinde halktan toplanan 151.500 kuruş paranın 100.000 kuruşunun Erzurum’a gönderildiği, 41.500 kuruşunun Değirmenderesi Suyolu yapımına, 11.000 kuruşunun da Tekfurçayırı ve Gülbahar Hatun Camii arasındaki yol yapımı için tahsis edildiği kayıtlıdır.
[2] Günümüzde Gülbahar Hatun Mahallesi’nde Zağnos Burcu’nun doğu cephesi duvarına taşınan, üzerinde uzunca bir manzum kitabesi de olan, Abdullah Paşa Çeşmesi, 1260/1844 yılında Hazinadarzade Abdullah Paşa tarafından aslında Taksim Meydanı’nda Taksim Su Maksemi batı duvarına bitişik olarak yaptırılmıştır.