Kethüdazade Hacı Emin Ağa Çeşmesi II, Çarşı Mahallesi'nde, duvara yaslı bir konumda bulunmaktadır. Kitabesine göre 19. yüzyıl ikinci çeyreğine tarihlenmektedir. Sivri kemerli, su haznesiz, yivli sütunlu, kitabeli ve tek lüleli çeşmeler grubunda yer alan yapı, tamamen kesme taş malzeme ile inşa edilmiştir. Geleneksel sokağın organik dönemecine uyarak açısal kıvrılma yapan evin köşesine konumlanan çeşmenin eski görsellerindeki orantılı yapısı, sonraki yıllarda yapılan müdahaleler ile bozulmuştur.

Çarşı Mahallesi, Paşa Hamamı ile Emin Alemdar Sokak'ın birleşim noktasında bir konutun zemin katı duvarına bitişik olarak inşa edilmiştir. Üzerindeki kitabesindeki son iki rakamın tam olarak okunamaması nedeniyle yapım tarihi kesin olarak tespit edilemeyen çeşme, 1250-1260 Hicri/1834-1845 Miladi tarihleri arasında yaptırılmış olmalıdır. Ancak aynı baninin yaptırdığı diğer çeşmenin tarihinin 1836 olması, bu yapının da yakın tarihlerde yapılmış olabileceği ihtimalini akla getirmektedir. Bütünleşik, kemerli, su haznesiz, oturak sekili ve tek lüleli sokak çeşmeleri sınıflandırması içerisinde yer alan çeşmenin su teknesi günümüze ulaşamamıştır. Çeşmenin günümüze ulaşamayan esas yapısında, oturak sekilerinin kaide oluşturduğu yivli sütunlar ve plastik sütun başlıkları üzerine oturan plasterli sivri kemerli tasarımı, estetik bir düzenlemeye sahiptir. Günümüzde bitişiğindeki evin giriş kapısının büyütülmesi nedeniyle yerinden kaydırılmış olan çeşmeye yapılan müdahaleler sonucunda esas yapısı bozulmuştur. Tamamen kesme taş malzeme ile inşa edilen çeşmenin nitelikli işçiliğe sahip yapısı ve tasarımı, mevcut diğer çeşmelerden farklılık göstermektedir.

Söylence:

II.Mahmud'un imparatorluk genelinde merkezi gücü temin maksadıyla taşradaki mahalli güçlere karşı giriştiği harekat sırasında diğer bazı küçük âyân grupları gibi Kethudazâdeler de varlıklarını sürdürmüşlerdir. Emin Ağa, bu mücadeleler sırasında devletin yanında yer alarak gücünü artırmayı başardı. Kelalioğlu Ali'nin ölümünden sonra Tirebolu bölgesine Gümüşhane hattına kadar hakim olan ve muhtemelen 1824'te voyvodalığı ele geçiren Emin Ağa, gücünün zirvesinde iken 1833'te Tonya âyânı Hacı Salihoğlu Ali ile birlikte Tuzcuoğlu'na karşı mücadele eden Trabzon Valisi Şatıroğlu Osman Paşa'ya yardım etmek üzere Sürmene-Of bölgesine geldi. Burada Tahir Ağa'nın kuvvetlerini dağıttı; ertesi sene de Tuzcuoğlu Abdülkadir Ağa'yı Sürmene'den uzaklaştırdı. Kazandığı başarılar sebebiyle aynı yıl, yani 1834'te kendisine resmi bir devlet görevlisi kisvesi giydirildi ve Trabzon valisinin talebiyle "kapıcıbaşılık" rütbesini aldı. Bu şekilde önce "silahşoran-ı hassa" ardından "kapıcıbaşılık" ile voyvodalığı, zımnen de âyânlığı resmi rütbeye dönüştürülmüş ve meşru hale getirilmiş oluyordu.

Kitabe:

Mermer tabaka üzerine kabartma tekniği ile talik hatla hakkadilen kitabe, üç yatay cetvel ile bölünmüş dört satırlı bir kompozisyona sahiptir. Her satırda tek sıra istiflenen kitabenin son dizesinin altına tarih düşülmüştür.

Okunuşu:

Şah Hüseyinin ruhunu her kim ki Şad eyler ise 

Şüphesiz haşr ateşinden Hak anı eyler emin 

Söyledim bir cevherin tarih-i ra’nâ Zühdiya 

Aşk ola bu çeşmeyi el Hac Emin yaptı metin 1250 (?)-1260 (?). 

Anlamı: 

Şah Hüseyin’in ruhunu kim sevindirirse 

Şüphesiz Allah onu cehennem ateşinden korur 

Zühdi tarihini düştü bu çeşmenin 

Çeşmeyi Hacı Emin yaptı. 1834 (?)-1845 (?).