Cumhuriyet Mahallesinde, Hüsamoğlu Sokak üzerinde yer alan konak, üzerindeki kitabesine göre 1901 yılında inşa edilmiştir. İki normal kat ve bir de teras katından oluşan bu yapı sokağa bakan ön cephesinin neoklasik ağırlıklı eklektik üslup düzenlemesi ile dikkat çekmektedir.
Haritada Bul
Cumhuriyet Mahallesi’nde, Hüsamoğlu Sokak üzerinde yer alan konak, üzerindeki kitabesine göre 1901 yılında inşa edilmiştir. Günümüzde özel bir eğitim kurumu olarak kullanılan ev, Trabzon’daki Levantenler tarafından yaptırılan evlerdendir. Bahçeli, iki katlı ve iç sofalı ev plan tipinde, kesme ve kaba yonu taş malzeme ile yığma usulünde inşa edilmiştir. Neoklasik sanat üslubu ağırlıklı eklektik akımının etkileri gözlemlenmektedir. Batı yöndeki sokağa bakan ön cephesi, yapıldığı dönemin Trabzon evlerinde bir grup oluşturacak çokluktaki örneklerin tekrarı biçimindedir. Kademe şeklinde kırılmalarla düz çizgileri bozulan ana kütle yerleşimi yerine oylumların farklı tasarımlar gösterdiği parçaların birleştirilmesi biçimindeki plan, yapının cephelerine de yansımış ve hareket unsuru oluşturmuştur.
Hüsamoğlu Sokağa açılan dar bahçe yolundan evin kuzey cephesindeki giriş kapısına erişilmektedir. Planda giriş kapısı ve iç sofa aksı evin doğu ve batı oylumlarını bölmektedir. Batı tarafa yaşam odaları, doğu tarafa da yatak ve ıslak zeminler yerleştirilmiştir. Teras katına kadar devam eden bu düzen teras katında birer odaya düşürülmüştür. Batıya bakan ön cephenin zemin katının yarısı sonraki yıllarda iş yerine çevrilerek bozulmuştur. Çok belirgin bir kat kornişi ve pencere altı denizlik kornişinin kademeli olarak zemin kattan ayırdığı üst kat, simetri esasına göre tasarlanmıştır. Cepheye birer büyük boyutlu, dikdörtgen pencere ile açılan birbirinin simetriği biçimindeki iki yan odanın ortasındaki bölüm belirginleştirilmiştir. İki yanda örme sütunların sınırlandırdığı orta bölüm, üç bölmeli olarak cepheyi hareketli kılmaktadır. Ortada kıvrık dolama dal ve “S”, “C” kıvrımlı yapraklardan oluşan aplike bitkisel pano süslemesi ve üzerinde de kitabelik yer alır. Trabzon Tarihi PTT binasında da gördüğümüz çelenk biçimli kitabelik ve latin rakamlarıyla yazılan “1901” levanten ailelerin evlerinde sıkça rastlanılan bir durumdur. Pano ve kitabeliğin her iki yanında söveleri sütunce biçiminde verilmiş profilli yuvarlak kemerli pencereler neoklasik etkilidir. Dört taş konsolun taşıdığı teras balkonu, birinci katın kornişinin ileriye uzatılması ile elde edilmiştir. Orijinal olan balkon demir korkuluğu, Gazipaşa Eski Vali Konağı örneği ile aynıdır. Teras katı da birinci katın pencerelerinde olduğu gibi profilli yuvarlak kemerli üç açıklık ile dışa bağlanmıştır. Ortadaki kapı, yanlardaki simetrik düzende olanlar ise penceredir. Örme sütunların kompozit başlıklarına oturan teras kornişi ve üzerindeki üçgen alınlık, yapının inşa edildiği dönemin Trabzon evlerinde karakteristik bir uygulama olarak sıkça görülmektedir. Evin iç mekânında işlev değişikliği nedeniyle yapılan müdahaleler sonucunda esas yapı bozulmuştur.