Hacı Kasım (Muhittin) Camii, Cumhuriyet Mahallesinde, Yavuz Selim Bulvarı'nın kuzey yakasında yer almaktadır. Trabzon Valisi Haznedarzade Osman Paşa tarafından 1821 tarihinde, eski mescidin yerinde, günümüzdeki haliyle yeniden inşa ettirilmiştir. Osmanlı sanatının batılılaşma etkilerinin yoğun olarak görüldüğü bu dönemde yapı, eklektik bir üslup ile inşa edilmiştir. Kareye yakın dikdörtgen planlı, kesme taş malzemeli yapı, tek kubbeli camiler grubundadır. Çokgen ve yüksek tutulmuş kasnak üzerine oturan ana kubbe, dönemin ampir üslup anlayışını yansıtır. Yapının zemin kat pencereleri dikdörtgen, üst kat pencereleri yuvarlak kemerli, taş söveli ve ahşap doğramalıdır. Vitray pencerelerindeki süslemeler, kubbe kasnağı ve kubbe yayındaki kalemişleri de üslup olarak barok ve ampir özellikleri göstermektedir. 2013 yılında Trabzon Vakıflar Bölge Müdürlüğü kontrolünde restore edilen cami, günümüzde bakımlı haldedir.

İskenderpaşa Camii vakfiyesinde yapının H.938/M.1531 tarihinde, Trabzon Defterdarı Hacı Kasım tarafından ahşap bir mescit olarak yaptırıldığı anlaşılmaktadır. 19. yüzyılın başlarında çıkan yangında, yapının tamamına yakını yanmıştır. Dönemin Trabzon Valisi Haznedar Süleyman Paşa (1812-1818) tarafından aslına uygun olarak ahşap malzemeyle, çok kapsamlı olmayan bir  tamir görmüştür. Daha sonra cemaatin, yangından dolayı devam eden is kokularından rahatsız oluşuna şehrin yönetimi kayıtsız kalamamıştır. Nitekim dönemin Trabzon Valisi Haznedarzade Osman Paşa tarafından yapı, 11 Haziran R.1236 / M.1821 tarihinde kesme taş malzemeyle, günümüze de gelmiş olan haliyle yeniden inşa edilmiştir.   

Osmanlı sanatının batılılaşma etkilerinin yoğun olarak görüldüğü bu dönemde Hacı Kasım Camii de eklektik bir üslup ile inşa edilmiştir. Kareye yakın dikdörtgen bir alan üzerine oturan yapı, tek kubbeli camiler planındadır. Çokgen ve yüksek tutulmuş kasnak üzerine oturan ana kubbe dönemin ampir üslup anlayışının yapıya uygulanışının bir yansımasıdır.  Tek şerefeli taş minarenin armudi pabucu da bu dönemin sevilerek yapılan biçimsel uygulamalarındandır. Caminin beden duvarlarındaki ovalleştirilmiş köşeleri çokgen pahların yerini almıştır. Harim bölümünün kuzeyinde dört sütun ile taşınan yuvarlak kemerli son cemaat yeri, yapı kütlesinden bağımsız olarak tasarlanmıştır. Eğimli çatı düzenindeki son cemaat yeri üst örtüsü alaturka kiremitle kaplanmıştır. Yapının zemin kat pencereleri dikdörtgen, üst kat pencereleri yuvarlak kemerli, taş söveli ve ahşap doğramalıdır. Güney cephesi dışındaki üç cephede de yuvarlak kemerli pencerelerin varlığı üslubun yansımalarındandır. Taş minare, kuzeybatı köşededir. 

Son cemaat yerindeki dikdörtgen formlu ve örgü taş söveli  harim kapısının kanatları, ahşaptır.  Harim, tek kubbeli merkezi bir iç mekân formundadır. Harimin kuzeyinde son yıllarda yenilenmiş mahfil, güneyinde de taş mihrap ve minber yer alır. Yüzeysel mukarnas dizinli çokgen mihrap 2013 yılı onarım izini taşımaktadır. Mukarnas köşeliklerinde madalyonlar halinde lafzı Celal ve kitabeliğinde de Ali İmran Suresinden bir ayet yazılıdır. Kubbe kasnağı ve kubbe yayındaki kalemişleri son restorasyonda yenilense de üslup olarak barok ve ampir özellikleri göstermektedir. Bu duruma vitray pencerelerindeki süslemeler de katılmaktadır.  Ağırlıklı olarak geometrik desenlerden oluşan minarenin taş süslemeleri dikkat çekmektedir. Şerefe kaidesinde birbirini takip eden kademeli bordürleri şerefe korkuluğundaki dikdörtgen panolar izlemektedir. Ortasında güneş kursu ve baklava dilimi örüntüsünün alt ve üstünde ay yıldız motifleri oyma tekniğiyle işlenmiştir. 2013 yılında Trabzon Vakıflar Bölge Müdürlüğü kontrolünde restore edilen cami, günümüzde bakımlı haldedir.

Kitabe:

Mihrap üzerindeki, sülüsle yazılı tek satırlık ayet kitabesinden anlaşılacağı üzere yapı, Rumi 1236 / Miladi 1821 tarihinde inşa edilmiştir.

Anlamı: Allahu teala buyurdu: Artık yüzünü Mescid-i Haram yönüne çevir. 11 Haziran 1236

Bakara suresi, ayet 144.